Onderzoek naar het leereffect van muziek heeft een woelige geschiedenis. Zo werden er bij een onderzoek uit 1993 conclusies getrokken die later werden ontkracht. Uit dit onderzoek van de Universiteit van Californië genaamd het ‘Mozart effect’ werd geconcludeerd dat je van het luisteren naar muziek slim wordt.
De onderzoekers kwamen tot de ontdekking dat het luisteren naar muziek van Mozart tijdelijk – ongeveer 10 minuten- de vaardigheden op het gebied van ruimtelijk inzicht vergroot.
Rauscher toonde aan dat studenten na het luisteren naar de muziek van Mozart bepaalde cognitieve taken significant beter konden oplossen dan studenten die niet naar de muziek van Mozart geluisterd hadden.
Er is, sinds 1993, veel geschreven over dit zogenaamde “Mozart-effect”. De studenten uit het onderzoek werden in de verhalen vervangen door kinderen of baby’s. Het idee dat klassieke muziek baby’s intelligenter maakt is de afgelopen twee decennia talloze keren herhaald in kranten, tijdschriften en boeken.
Zo ontstond de mythe dat het luisteren naar de muziek van Mozart de hersenen van kinderen stimuleert en helpt ontwikkelen. Dit is echter een misverstand dat vaak ten onrechte ingezet wordt bij het verdedigen van het belang van muziek.
Er is geen wetenschappelijk bewijs voor het idee dat het horen van klassieke muziek baby’s intelligenter maakt. Maar verkopers van klassieke muziek voor kinderen moedigen het uiteraard aan wanneer ze maar kunnen ?
Sinds 1993 hebben wetenschappers geprobeerd het oorspronkelijke experiment met studenten te herhalen, met wisselend succes. Het Mozart-effect blijkt een kortdurend en indirect effect te zijn, een duurzaam effect is nooit bewezen. Het is vervolgonderzoekers niet gelukt het Mozart-effect te reproduceren.
Niet de muziek, maar de stemming blijkt het tijdelijke effect te verklaren.
Schellerberg en Hallam kwamen met hun onderzoek tot de conclusie dat er een positieve relatie is tussen het luisteren naar muziek en cognitieve taken wanneer de muziek als prettig wordt ervaren.
De studie van Husain et al. (2002) vormt een passende verklaring voor het bestaan van dit effect. Niet het primen van de ruimtelijke vaardigheden door het beluisteren van muziek, zoals geopperd door de andere studies, maar de prikkelingstoestand en de stemming lijken van vitaal belang te zijn voor het effect.
Gelukkig zijn recente onderzoeken, die in kaart hebben gebracht wat het feitelijke effect van muzieklessen op de cognitieve vaardigheden van kinderen is, stukken overtuigender. Daar kun je onder andere hier meer over lezen.
Had jij al eens gehoord van dit zogenaamde “Mozart-effect”?
Dit artikel is gebaseerd op:
- Aamodt, S. & Wang, S. (2012, p.205&206). Het kinderbrein; hoe kinderen zich ontwikkelen, en wat ouders kunnen doen om te helpen. Kosmos uitgevers.
- Joose, G. (2008, p.68&69). 4. Het Mozart-effect: ruimtelijk vermogen en muziek van Mozart. In Diekstra, R. & Hobenes, M. (red.), Harmonie in gedrag: De maatschappelijke en pedagogische betekenis van muziek. Uithoorn: Karakter Uitgevers B.V
- Honing, H., Scherder, E. & Swaab, D. (2011, 18-06) Amuzikaal zijn is de grote uitzondering. Geraadpleegd op 26-08-2013, via http://www.volkskrant.nl/vk/nl/3184/opinie/article/detail/2447277/2011/06/18/Amuzikaal-zijn-is-de-grote-uitzondering.dhtml
- Mieras, M. (zonder datum, p.2) Wat muziek doet met kinderhersenen. Geraadpleegd op 06-02-2014 via http://klassiekzangeres.nl/Muziek_en_Dyslexie/Welkom_files/muziek%20en%20kinderhersenen.pdf
- Vugt, A de. (2008, p.129&132). 7. De kracht van muziekonderwijs. In Diekstra, R. & Hobenes, M. (red.), Harmonie in gedrag: De maatschappelijke en pedagogische betekenis van muziek. Uithoorn: Karakter Uitgevers B.V.